Driel, februari 2025
Hoe gaat nu verder met het ziekenhuis en het werk van Rob Hulshuizen en Anne-Marie Wessels in Passe Catabois Haïti, nu Anne-Marie terug in Nederland is?
Na vele jaren van voorbereiding (voor de gehele opleiding tot tropenarts) vertrok Anne-Marie in 2001 om samen met Rob Hulshuizen naar Passe Catabois, Haïti te gaan omdat ze als christen de overtuiging hadden juist daar de mensen tot hulp te zijn. De kleine medische kliniek waarmee ze begonnen is in de loop der jaren door Rob uitgebouwd tot een ziekenhuis, waar mensen uit de gehele omgeving naartoe kwamen met soms zeer schrijnende aandoeningen, wonden e.d. Ook mensen die dat werkelijk niet konden betalen werden door Anne-Marie en haar medewerkers geholpen.
Naast hun werk zorgden Rob en Anne-Marie ook voor hun 3 geadopteerde dochters Lisa, Anne-Rose en Miriam.
Veel rampen en moeilijkheden hebben Rob en Anne-Marie meegemaakt; de grote aardbeving met 200.00 doden, weliswaar in de hoofdstad Port au Prince, waaronder echter ook slachtoffers en gevolgen voor Passe Catabois. Twee grote orkanen met veel schade door wind en overstromingen, cholera epidemie, een brand in het ziekenhuis enz. Ook in hun gezinslevens hebben Rob en Anne-Marie stormen meegemaakt, waardoor hun huwelijk schipbreuk leed. Hoewel gescheiden bleven Rob en Anne-Marie beiden vasthouden aan hun ideaal om de bevolking in Haiti te blijven ondersteunen.
Na 22 jaar trouwe dienst en vaak bovenmenselijke inzet, omdat ze als enige arts in het ziekenhuis soms dag en nacht doorwerkte om geen patiënt zonder hulp te hoeven wegsturen, is Anne-Marie in zomer 2023 naar Nederland gekomen om voor haar ouders te zorgen. Ze kwam naar Nederland met 2 kinderen José (nu 6) en Daniel (6) (Zie artikel op pagina 32 en 33 in de Heterense magazine de Peperbus online.
Kort daarna kwamen ook Lisa (23) en Anne-Rose (22) naar Nederland. Dochter Miriam bleef nog een jaar om haar middelbare school in Haïti af te ronden en kwam samen met Christina (5) in september 2024 naar Nederland met Rob Hulshuizen, die toen zijn ouders kwam bezoeken.
Zie onderstaande foto: sept. 2024 Rob, Miriam en Cristina worden opgehaald op Schiphol
Anne-Marie woont nu met de 6 kinderen in Heteren en omdat ze het belangrijk vindt om er voor de jongste kinderen te zijn, hen zelf naar school te brengen en op te halen kon ze dit aanvankelijk alleen combineren met een baan als schoonmaakster. Enkele maanden later bleek dit toch ook mogelijk bij een voor haar beter passende baan als arts bij `s Heeren Loo waar ze met veel plezier haar werk doet.
Stichting Hulp Haïti Driel is blij dat ze haar ervaring in Haiti hier in Nederland wil inzetten door actief deel te nemen in het bestuur (secretaris). Graag wil Anne-Marie het belang van het ziekenhuis en andere ontwikkelingssamenwerking in Haïti uitdragen en toelichten aan mensen, organisaties, kerken e.d. die dit werk al jaren steunen of willen gaan steunen.
De 3 jongste kinderen hebben het goed naar hun zin op school in Heteren. Lisa en Anne-Rose werken bij Mac Donalds en in een verzorgingstehuis, Miriam die pas vanaf september 2024 in Nederland is, is zich nog aan het oriënteren, maar geeft intussen Nederlandse taalles aan ingekomen buitenlanders.
We zijn erg blij dat tijdens het verblijf in Haïti verschillende onderwijzers/onderwijzeressen bereid waren om naar Passe Catabois te komen om daar de kinderen Nederlands onderwijs te geven. Mede namens Lisa, Anne-Rose en Mirjam willen we u/jullie daarvoor bedanken, want dit helpt zeker mee bij het integreren in de Nederlandse samenleving voor hen.
En hoe gaat het met Rob?
Rob Hulshuizen kwam in september 2024 naar Nederland om Miriam en Christina daar te brengen en om zijn ouders te bezoeken. Rob vond het moeilijk om, begin oktober 2024 alleen, zonder zijn dochters naar Haiti terug te gaan, maar gaf duidelijk aan dat hij het als Gods roeping voelde om in Passe Catabois te blijven werken. Naast zijn verantwoordelijkheid voor het ziekenhuis, werkt hij mee aan het uitbreiden van de bouw van een middelbare school in Passe Catabois. Hij ondersteunt ook ouders die het schoolgeld niet kunnen betalen, zodat ze hun kinderen toch naar school kunnen sturen.. Elke morgen zit de bank voor zijn huis vol met mensen die hulp en advies komen vragen en dat vraagt veel geduld en medeleven van Rob.
Verder houdt hij zich bezig met het repareren van wegen (die vaak na erosie door hevige regenbuien weer gerepareerd moeten worden)
Het ziekenhuis
Verpleegkundige Jacqueline van de Weerd kwam in 2011 naar Haïti om Anne-Marie te helpen in het ziekenhuis (op onderstaande foto zijn Jacqueline(rechts) en Anne-Marie beiden in actie met hun Haïtiaanse medewerkers)
Jacqueline komt uit Ederveen en is heel goed ingeburgerd in Haïti, Ze is getrouwd en haar Haïtiaanse echtgenoot Berlange Destiné is automonteur is werkt vooral in de stad Port de Paix
Jacqueline heeft de leiding over het medische team in het ziekenhuis overgenomen van Anne-Marie en ze vindt het belangrijk om haar Haïtiaanse medische collega’s zoveel mogelijk intern in het ziekenhuis verder op te leiden.
Over de ervaringen van Jacqueline kunt u lezen op de website (https://jacquelinehaiti.waarbenjij.nu/) en https://www.hoophaiti.nl/jacqueline/
Het vertrek van Anne-Marie als enige arts betekent voor het ziekenhuis, dat er geen operaties meer worden uitgevoerd, dat minder personeel in dienst kon blijven en dat een aantal van hen minder dagen moest gaan werken (dus minder loon). Natuurlijk vinden de mensen in Passe Catabois het erg dat “doktè Anna” er niet meer is, maar tegelijkertijd zijn ze wel blij dat ze dankbaar gebruik kunnen blijven maken van de zorg van het medische team onder leiding van Jacqueline.
Hoe komt het ziekenhuis aan medicijnen?
Medicijnen voor het ziekenhuis kwamen de afgelopen jaren voor een groot deel via een container die Rob vanuit Nederland liet komen. Voorjaar 2024 is er nog een container vanuit Nederland naar Haiti verzonden, met allerlei materialen en ook medicijnen ter waarde van ongeveer 30.000 euro daarin. Door onveiligheid (bendegeweld) en de hoge kosten (ongeveer 25.000 euro per container ) en de enorme moeite die het Rob en zijn Haïtiaanse rechterhand/monteur Venès kostte is er besloten geen container meer naar Haiti te versturen. Dat betekent dat medicijnen nu in Haiti gekocht moeten en dat kan, want de meeste medicijnen zijn daar te koop, maar meestal wel duurder. Als Stichting betalen we daaraan mee en soms komt er ook wat hulp van andere organisaties: https://www.ezaverzekeringen.nl/project-steun-voor-haitiaanse-kinderen/)
Venès, de rechterhand van Rob Hulshuizen.
Venès heeft geen technische opleiding, maar heeft zich door zijn jarenlange actieve en trouwe inzet ontwikkeld tot een belangrijke hulp en adviseur voor Rob. Boss Venès is een goede lasser die allerlei machines en apparatuur weer kan maken. Hij is geen monteur die een motor helemaal kan reviseren, maar als Rob daarvoor de hulp van een andere monteur inroept, leert hij daarvan en zorgt ervoor dat het gereedschap van Rob, dat hiervoor gebruikt wordt, niet “wegloopt”.
Na wat uitleg tijdens een werkbezoek van Jaap van Merkerk heeft hij b.v. de TL-lampen van het ziekenhuis vervangen voor LED buizen, die veel zuiniger zijn. Hij is ook trouw in het controleren en indien nodig bijvullen met (gedemineraliseerd) water van de accu’s van het zonne-energie systeem van het ziekenhuis. Voor het oplossen van grote elektrische storingen is hulp van buitenaf nodig.
Kort geleden meldde Rob, dat er enkele omvormers (48 Volt DC naar 230V AC 50HZ) van het zonne-energie systeem niet meer werken en dat Hij en Venès dit probleem niet konden oplossen. We hopen dat zij met de hulp van een jonge Haïtiaanse elektromonteur die in de buurt van Passe Catabois woont dit probleem kunnen oplossen. (https://www.hulp-haiti.nl/mededelingen/reisverslag-peter-en-jaap/)
Hoe gaat het verder met de artsopleiding van Edline?
Om in de toekomst een Haïtiaanse arts in het ziekenhuis te hebben ontdekten Rob en Anne-Marie al enkele jaren geleden dat het buurland, de Dominicaanse Republiek een mogelijkheid bood voor Edline om daar een goede artsenopleiding te gaan volgen.
Edline(31) komt uit Passe Catabois en hielp Anne-Marie al jarenlang mee in het ziekenhuis. Ze viel op omdat ze snel medische handelingen leerde, maar ook liefde en zorg voor de patiënten had en wijze beslissingen kon nemen. Rob en Anne-Marie zien in haar echt een persoon die als arts dit ziekenhuis in de toekomst zou kunnen voortzetten. Edline heeft een opleiding tot verpleegster in de dichtstbijzijnde stad (20 km) Port de Paix gevolgd en Rob en Anne-Marie vroegen toen financiële steun via de Stichting om haar een artsenopleiding in het buurland, de Dominicaanse Republiek(DR) te laten volgen. Eerst kon dat vanwege Corona niet doorgaan en nu is in de Dominicaanse Republiek een grote actie gaande om de vele Haïtianen die daar illegaal werken op te pakken en de grens over te zetten. Ik heb gehoord dat er vorig jaar minsten 200.000 Haïtianen teruggezet zijn naar het arme Haïti.
Ook Edline loopt het risico opgepakt en uitgezet te worden en kan dus niet studeren. Er is overwogen of ze niet in Cuba kan studeren, maar dat kan alleen maar als je onder de 30 jaar bent.
Binnenkort moet ze samen met Rob de beslissing nemen of ze afziet van de deze artsopleiding en weer in het ziekenhuis van Passe Catabois komt werken, of dat ze misschien toch nog een ergens anders kan studeren??
Situatie voor de bevolking van Haïti
Veel mensen in Haïti maakten in het verleden ook al armoede mee, maar er was toen wel veiligheid en orde. De mensen konden veilig reizen overal waar ze naartoe wilden. Nu is het gevaarlijk om te reizen, vooral op de wegen naar de hoofdstad Port au Prince omdat allerlei verschillende bendes elkaar beschieten , maar ook gewone burgers beroven, kidnappen, verkrachten en doden. De Haïtiaanse politie kan daar niet tegenop en grote gedeeltes van Haiti zijn dus levensgevaarlijk. https://www.nu.nl/buitenland/6338448/bende-in-haiti-doodt-in-een-weekend-meer-dan-honderd-ouderen-om-hekserij.html
In Passe Catabois en de dichtstbijzijnde plaats Port de Paix is het gelukkig nog veilig, Kenia had beloofd 1000 politieagenten te sturen om te helpen en enkele andere landen en ook de VN hebben financiële steun toegezegd. https://www.amnesty.nl/wordt-vervolgd/wat-is-er-aan-de-hand-in-haiti
Er zijn nu ongeveer 500 politiemensen uit Kenia en die hebben inderdaad het vliegveld in de hoofdstad weer heroverd, maar hun aantal is bij lange na niet toereikend, want het grootste gedeelte van de hoofdstad wordt nog steeds overheerst door bendes. Er landen nu geen vliegtuigen meer uit het buitenland in Port au Prince, omdat ze dan over de stad moeten vliegen en daar wordt toch af en toe door die bendes op geschoten. Internationale vluchten kunnen nog wel landen op het vliegveld van Cap-Haitiën aan de Noord Oost kust, want hier is dreiging gelukkig nog minimaal.
Omdat de bendes transport van allerlei goederen, voedsel, brandstof etc. belemmeren (geld vragen om het door te laten) zijn de prijzen voor de bevolking enorm gestegen, bijna onbetaalbaar voor de armen.
Daarnaast merkten de mensen in Passe Catabois ook de gevolgen van klimaatverandering. Afgelopen zomer was het zo droog dat er nauwelijks water uit de waterleiding kwam, met als gevolg slechtere hygiëne en veel verder lopen naar enkele plaatsen waar nog wel een beetje water “uit de pijp” komt.
In oktober is het toen gaan regenen en was men blij dat er weer gras ging groeien voor het vee en men weer gewassen kon gaan planten, maar die regen werd zo hevig dat helaas de meeste gewassen mislukt zijn. In de stad Port de Paix was er een paar dagen in december zoveel regen dat de auto’s door de straten dreven (leek een beetje op de vloed in Valencia).
Wat de regering van Haiti betreft zit men ook in een impasse. Er een soort interim regering, maar daar waren anderen het niet mee eens met als gevolg dat er nu eigenlijk niet geregeerd wordt.
Wat verdrietig, mislukt dan alles in Haïti en is onze hulp een druppel op een gloeiende plaat?
Nee, bij mijn bezoek in 2023 werd ik uitgenodigd op de jaarlijkse vergadering van een drinkwaterleiding 8 km ten zuiden van Passe Catabois, waaraan ik in 1990-1993 mee mocht helpen. Tot mijn vreugde zag ik dat het “ Komite Dlo Potab” (waterleidingkomite) bestaande uit mensen uit die dorpen al ruim 30 jaar deze waterleiding goed beheert en onderhoudt, want zij hebben die zelf mee aangelegd en zien hoe belangrijk dat is.
De mensen in Passe Catabois vinden het ziekenhuis heel belangrijk en ik hoop dat wij vanuit Nederland met uw hulp via Stichting Hulp Haïti Driel dit werk kunnen blijven ondersteunen.
“Pa lage, men kontinue kenbe fèm” (geef niet op, maar houd vol)
Als u meer uitleg of informatie over dit werk wilt aarzel dan niet om contact op te nemen met Anne-Marie Wessels of Peter van Lonkhuyzen (06-10358933)
Peter van Lonkhuyzen, Interim voorzitter